Lorenzo Aguirre, tussen kunst en politiek

Lorenzo Aguirre (1885-1942) was een typisch voorbeeld van een kunstenaar, die naast zijn artistieke carriêre een andere baan nodig had om te kunnen leven. Het toeval wilde dat hij politieagent werd in de tijden van de Spaanse republiek (1931-1939) en uit politieke idealen tijdens de Spaanse Burgeroorlog (1936-1939) de democratisch gekozen regering bleef steunen. Daarom zag hij aan het einde daarvan geen andere uitweg dan om met zijn gezin uit te wijken naar Frankrijk. Waar hij niet op gerekend had was dat in 1940 Duitsland binnen zou vallen, wat hem ertoe dwong om terug te keren naar het vaderland, waar Franco inmiddels een ware dictatuur had gevestigd.

Misschien hoopte hij dat zijn republikeinse verleden intussen vergeten zou zijn. Hij werd echter bij de grens meteen opgepakt en gevangen gezet. In 1942 zou hij -ondanks dat zijn drie dochtertjes op hun knieën om genade smeekten op de naamdag van Carmencita, de dochter van de dictator- in de gevangenis van Porlier worden geëxecuteerd aan de worgpaal. De beschuldigingen waren 'steun aan de rebellie', een 'onechte kunstenaar' te zijn en medeplichtigheid aan moord op José Calvo Sotelo, een rechtse politicus, die in 1936 in Madrid werd ontvoerd door linkse militanten en geliquideerd.

Schilderkunst
Aguirre werd geboren in Pamplona, maar verhuisde vier jaar later met zijn ouders naar Alicante, waar hij zijn eerste schreden zou zetten in de schilderkunst. In 1899 reisde hij naar Madrid om er te studeren aan de 'Escuela Superior de Pintura, Escultura y Grabado', en met het geld van de verkoop van één van zijn eerste schilderijen bezocht hij in 1901 Parijs, waar hij zeer onder de indruk zou raken van het mondaine leven. Daar zou hij zich toeleggen op décors voor het theater en de opera.

Affiches en karikaturen
Bij zijn terugkeer in Alicante werd hij gevraagd om het eerste affiche te ontwerpen voor het feest 'Fogueres de Sant Joan'. Daarna zou hij zich daar steeds meer in specialiseren en ook vele andere feesten kleurrijk aankondigen. Tevens kreeg hij de mogelijkheid om voor verschillende plaatselijke kranten en tijdschriften karikaturen te maken.

Ondertussen was hij al lid geworden van het politiekorps wat hem de mogelijkheid gaf om te trouwen en een gezin te stichten. In 1936 werd hij vanwege het begin van de burgeroorlog overgeplaatst naar Valencia, waarheen ook de regering gevlucht was. Op dat moment werd hij ook lid van de Communistische Partij. Wat hij nog niet wist was dat hij hiermee zijn eigen doodvonnis tekende.

Hommenage
Lorenzo Aguirre won meerdere prijzen, en zijn naam werd in 1930 opgenomen in de 'Enciclopedia Universal ilustrada Europeo Americana Espasa', waarin ook en zijn werk 'El Picador' werd gereproduceerd. In 1986 werden zijn werken geëxposeerd in Pamplona en Bilbao. In Alicante werd in 2003 een hommenage op touw gezet met een expositie in het MUBAG.

Één van Aguirre's dochters is de dichteres >>Francisca Aguirre.