'Pentacostés' is het Spaanse woord voor het christelijke feest van de vijftigste dag na Paaszondag, ons bekend als Pinksteren. Het viert het moment in het Nieuwe Testament, waarin de Heilige Geest over de twaalf apostelen wordt uitgestort, en waarna deze uiteen gingen om het evangelie in vreemde gebieden te verkondigen.
Apostelen
Op het schilderij van El Greco (1541-1614) kijken de apostelen omhoog naar de Heilige Geest, die in vlammen neerdaalt. Er is één apostel -de tweede rechtsboven- die zijn blik op de kijker heeft gericht. Kunsthistorici denken dat het een zelfportret is.
Het werk was oorspronkelijk onderdeel van een altaarstuk bestaande uit zeven delen, dat gemaakt werd voor de kerk van het 'Colegio de la Encarnación' te Madrid. Ze zouden tesamen het leven van Christus hebben afgebeeld. In 1812 kwamen de stukken via allerlei omwegen in handen van het Prado. In 1888 werd één daarvan verkocht aan een Roemeense verzamelaar, waarna het in 1948 in het Nationaal Kunstmuseum van Roemenië in Boekarest terecht kwam. Een andere is -voor zover we weten- verdwenen, waardoor nu in het Prado nog maar vijf ervan over zijn.
Maria
Opvallend is dat El Greco in het tentoongestelde werk de Maagd Maria een centrale plek heeft gegeven, terwijl ze eigenlijk geen rol speelt in het Pinksterverhaal. Misschien heeft dat te maken met de opdrachtgeefster, Maria van Aragón, die 63.000 realen over had voor de stukken. Dat was het hoogste bedrag dat El Greco ooit voor zijn werk heeft ontvangen.
Lees ook: >>El Greco, in de negentiende eeuw herontdekt
